top of page

Aanslag in Sarajevo

Sarajevo, 28 juni 1914 om tien uur in de voormiddag… De open wagen van aartshertog Frans Ferdinand en zijn echtgenote Sofie Chotek von Chotkova und Wogrin rijdt door één van de  brede straten die aan beide zijden door duizenden toeschouwers wordt afgezoomd.

​

De Habsburgse troonopvolger is naar hier gekomen om de banden met het in 1908 geannexeerde Bosnië-Herzegovina nauwer aan te halen.

​

Plots wordt een bom tegen de wagen van de aartshertog gegooid die echter pas tot ontploffing komt onder een volgwagen.

De dader, student Nedjelko Cabrinovic wordt onmiddellijk gearresteerd. De troonopvolger blijft ongedeerd. Moet hij na deze aanslag terugkeren naar Wenen? Alhoewel dit vanzelfsprekend lijkt laat Frans Ferdinand zich niet van de wijs brengen en besluit het voor die dag voorziene programma af te werken. Er wordt een gepland bezoek gebracht aan het stadhuis en alvorens de optocht verder te zetten brengt hij een bezoek aan de slachtoffers van de  eerder mislukte aanslag. Vervolgens gaat de reis verder op de brede straat wanneer plots de tweede aanslag plaatsgrijpt. De revolverschoten van Gavrilo Princip zijn fataal voor de aartshertog en zijn echtgenote. Zij worden op slag gedood.

​

De daders, een groepje van zeven of acht man, zijn Servisch -  Bosnische -  Oostenrijkers.

Onmiddellijk wordt het vermoeden geopperd dat Servië rechtstreeks betrokken is bij de voorbereiding van de aanslag. Er wordt inderdaad al vlug ontdekt dat een zeker 'Apis', alias Dragutin Dimitrjevic, chef van de geheime dienst en fanatiek nationalist, het brein is achter de aanslag.

​

De uitvoerders waren leden van de geheime Servische organisatie 'Zwarte Hand', die zich tot doel had gesteld om met alle mogelijke middelen een groot-Servisch rijk op te richten dat alle Servische volkeren zou verenigen.

Apis had trouwens vroeger reeds in andere geheime acties aan de touwtjes getrokken, zoals bij de moordaanslag op de Servische koning Milan Obrenovic in 1903.

​

De aanslag op de troonopvolger moest de monarchie gevoelig treffen om zodoende de banden, die de verschillende delen van het uitgestrekte rijk samenhielden, te verzwakken.

​

Alhoewel Frans Ferdinand veel opener stond voor vernieuwingen dan de keizer was hij absoluut tegen de nationalistische strekkingen die de eenheid van het Habsburgse rijk bedreigden.

Met zijn plan om een statenbond van Oostenrijkse, Hongaarse en Slavische volksgroepen in te voeren zou het hem gelukt kunnen zijn om de van het rijk afscheurende Slaven terug aan te zetten tot trouw aan de monarchie.

​

Waarschijnlijk was juist dit de reden waarom de Servische nationalisten hem uit de weg wilden ruimen.

Princip, die tot twintig jaar opsluiting werd veroordeeld, stierf in 1918 in gevangenschap aan beendertuberculose.

Apis, alias Dimitrjevic, werd in 1917 in Saloniki door een krijgsraad veroordeeld tot de dood met de kogel.

​

bottom of page